հոկտեմբերի 30-ից նոյեմբերի 5

Առաջադրանք 1

Առաջադրանք 1

Ռուս-թուրքական պատերազմներ

1.Կարդալ , դուրս գրել ռուս-թուրքական պատերազմների ընդհանուր օրինաչափությունները

Հայկական Մարզը: 1836թ.-ի եկեղացական կանոնադրությունը:

800px-Southeast_Europe_1812_map_en

Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև XVII–XIX դարերում մղվել է շուրջ 10 պատերազմ Սև ծովում ու հարակից շրջաններում գերիշխանություն հստատելու համար: Կովկասյան ռազմաճակատի գործողությունները հիմնականում տեղի են ունեցել Հայաստանում:

Արևմտյան Հայաստանը  19-րդ դարի առաջին կեսին

  • Ներկայացրու 19-րդ դարի սկզբին Արևմտյան Հայաստանի վարչական բաժանումները, օգտ.քարտեզից/25-1826-1828թթ.-ռուս-պարսկական-և-1828-1829թթ1
  • 1806-1812թթ.ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքն ու արդյունքները , Բուխարեստի պայմանագիր:

Առաջադրանք 2

  • 1828-29թթ. ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքն ու արդյունքները,Ադրիանուպոլսի պայմանագիր:

1828թ.-ի ապրիլի 14-ին Ռուսաստանը պատերազմ է հայտարարել Թուրքիային: Հունիսի 14-ին Պասկևիչի կորպուսը, անցնելով Ախուրյանը, գրոհել է Կարսի բերդը և հունիսի 23-ին գրավել այն, այնուհետև՝ Ախալքալաքը, Բայազետը, Ալաշկերտը, Ախալցխան: Ռուսական զորքերը հետ են մղել թուրքերի հակահարձակումները և Սողանլուղի ճակատամարտում ջախջախել նրանց: 1829թ.-ի հունիսի 27-ին գրավել են Էրզրումը, հուլիս-օգոստոսին՝ Օլթին, Քղին, Խնուսը, Մուշը, Դերջանը, Բաբերդը, Գյումուշխանեն և մոտեցել Տրապիզոնին: Մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսի մատույցներում ռուսական զորքերի հայտնվելը հարկադրել է թուրքական կառավարությանը հաշտություն կնքել:

Ադրիանապոլսի պայմանագիրը կնքվել է 1829 թվականի սեպտեմբերի 2-ին, 1828-1829 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմից հետո։

  •  Համեմատում այս երկու պայմանագրերի արդյունքները, հետևանքները հայ ժողովրդի համար:

Ադրիանուպոլսի պայմանագիրը, ավելի լավ հետևանքներ ունեցավ  հայերի համար Աորովհետև այդ պայմանագրում կային շատ կետեր, որոնք ի օգուտ հայերի էին, օրիակ՝ այն կետը, ըստ որի հայերը կարող էին ազատ գաղթել Ռուսաստան՝ իրենց շարժական գույքով:

  • Հայերի մասնակցությունը ռազմական գործողություններին և ունեցած ավանդին:

Ռուս-թուրքական պատերազմներին մասնակցել են նաև հայերը. հույս ունեին ռուսական զենքի օգնությամբ ազատագրվել թուրքական լծից: 1828–29թթ.-ի պատերազմին մասնակցել են արևելահայերից հավաքագրված 2-հզ-անոց հետևակային և 800-հոգանոց հեծյալ զորաջոկատները:

  • Աղբյուրները՝

Моя семья

Меня зовут Алиса. Мне 8 лет. Я учусь в школе, во втором
классе. У меня большая семья. У меня есть папа, мама, брат,
сестра, бабушка, дедушка. Моего папу зовут Артур, маму — Лена.
Мои родители работают. Это мои дедушка и бабушка. У дедушки
большие уши, а у бабушки большие глаза. Они не работают. Это
мой младший брат. Его зовут Глеб. Ему 2 года. Он похож на
дедушку. Мою сестру зовут Диана. Она умная и весёлая. Ей 5 лет.
Она очень любит играть. Я очень люблю свою семью!
Вопросы и задания

  1. Как зовут девочку?

Алиса


  1. В каком классе учится девочка?

трити


  1. Напиши о своей семье.

Меня зовут Ин. Мне 13 лет. Я учусь в школе, во восьмерка
классе. У меня большая семья. У меня есть папа, мама, брат,
сестра, бабушка, дедушка. Моего папу зовут Давид маму — Гермине.
Мои родители работают. Это мои дедушка и бабушка. У дедушки
большие уши, а у бабушки большие глаза. Они не работают. Это
мой младший брат. Его зовут Гаик. Ему 11 года. . Мою сестру зовут Ани. Она умная и весёлая. Ей 19 лет.
Я очень люблю свою семью!
Вопросы и задания

Գլխուղեղ հարցեր

  1. Ի՞նչ բաժիններից է կազմված գլխուղեղը։

ծայրային ուղեղից (մեծ կիսագնդեր, առջևի ուղեղ), միջանկյալ ուղեղից, միջին ուղեղից, կամուրջից, երկարավուն ուղեղից և ուղեղիկից:

  1. Ի՞նչ գիտեք երկարավուն ուղեղի և կամուրջի գործառույթների մասին։

 ողնուղեղի վերին հաստացած կոնաձև մասն է՝ 2,5-3 սմ երկարությամբ։ Երկարավուն ուղեղն իր կառուցվածքով նման է ողնուղեղին և նրա նման կատարում է ռեֆլեքսային և հաղորդող գործառույթներ: Երկարավուն ուղեղի տարբեր կորիզներն ապահովում են շնչառական, սիրտ-անոթային, մարսողական համակարգերի գործունեությունը, արգելակում և դրդում մեծ կիսագնդերի կեղևի ու ողնուղեղի ֆունկցիաները։ Այստեղ են գտնվում ծամելու, կլլման, ծծելու ռեֆլեքսների կենտրոնները։ 

  1. Միջին ուղեղի ինչպիսի՞ գործառույթ գիտեք։

Միջին ուղեղում են գտնվում նաև զգացող և շարժիչ որոշ կորիզներ, որոնք կարգավորում են ակնագնդերի շարժումը, բբային ռեֆլեքսները, մկանային լարվածությունը, դիմախաղի, մատների նուրբ շարժումները։ Միջին ուղեղի վնասման դեպքում նկատվում են այդ մկանների ոչ կամային կծկումներ կամ դող։ 

Գլխուղեղ

Գլխուղեղը մարդու մարմնի կարևորագույն օրգանն է

Գլխուղեղը հսկում է մարդու վարքագիծը և գիտակցական գործունեությունը: Այն տեղակայված է գանգի խոռոչում, որի ոսկրերը հուսալիորեն պաշտպանում են արտաքին վնասակար ազդակներից:

Հասուն մարդու գլխուղեղի կշիռը 1200–1400 գ է՝ մարմնի կշռի 1/40 մասը, նորածնինը` 350գ` 1/8–1/10 մասը: Այն վերջնական մեծության է հասնում 20 տարեկանում:

Գլխուղեղը կազմված է ծայրային ուղեղից (մեծ կիսագնդեր, առջևի ուղեղ), միջանկյալ ուղեղից, միջին ուղեղից, կամուրջից, երկարավուն ուղեղից և ուղեղիկից:

Երկարավուն ուղեղը, կամուրջը, միջին և միջանկյալ ուղեղները կազմում են ուղեղաբունը:

Երկարավուն ուղեղը 

Երկարավուն ուղեղը  ողնուղեղի վերին հաստացած կոնաձև մասն է՝ 2,5-3 սմ երկարությամբ։ Երկարավուն ուղեղն իր կառուցվածքով նման է ողնուղեղին և նրա նման կատարում է ռեֆլեքսային և հաղորդող գործառույթներ: 

Երկարավուն ուղեղի տարբեր կորիզներն ապահովում են շնչառական, սիրտ-անոթային, մարսողական համակարգերի գործունեությունը, արգելակում և դրդում մեծ կիսագնդերի կեղևի ու ողնուղեղի ֆունկցիաները։ Այստեղ են գտնվում ծամելու, կլլման, ծծելու ռեֆլեքսների կենտրոնները։ Երկարավուն ուղեղն իրականացնում է նաև մի շարք պաշտպանական ռեֆլեքսներ՝ փռշտոց, հազ, փսխում, արցունքազատում, կոպերի թարթում, մասնակցում է նաև կեցվածքն ապահովող ռեֆլեքսների իրականացմանը։ Այսպիսով, երկարավուն ուղեղում գտնվում են կենսական կարևոր կենտրոններ, ուստի նրա ոչ միայն հեռացումը, այլև վնասումն ավարտվում է մահով։ Երկարավուն ուղեղով են անցնում գլխուղեղի մյուս բաժինները ողնուղեղի հետ միացնող վարընթաց և ողնուղեղից հաղորդվող վերընթաց ուղիները։

Վարոլյան կամուրջ

Վարոլյան կամուրջը ներքևից սահմանակից է երկարավուն ուղեղին, իսկ վերևից փոխակերպվում է միջին ուղեղի։ Կամրջում գտնվում են որոշ գանգուղեղային նյարդերի կորիզներ, որոնք նյարդավորում են գլխի առջևի մասը, դեմքի մաշկը, դիմախաղի մկանները, ենթածնոտային, ենթալեզվային թքագեղձերը, արցունքագեղձերը, ականջի, բերանի ու քթի խոռոչի լորձաթաղանթը։ Նրանով են անցնում առջևի և միջին ուղեղը ստորև գտնվող կենտրոններին կապող ուղիները։

Միջին ուղեղ

Միջին ուղեղը վարոլյան կամրջի շարունակությունն է։ Միջին ուղեղը բաղկացած է քառաբլուրներից, որոնք ապահովում են տեսողության ու լսողության առաջնային ռեակցիաները՝ ակնագնդի շարժումը դեպի լույսի աղբյուրը, կենդանիների ականջախեցու և մարդու գլխի թեքումը դեպի ձայնը։

Միջին ուղեղում են գտնվում նաև զգացող և շարժիչ որոշ կորիզներ, որոնք կարգավորում են ակնագնդերի շարժումը, բբային ռեֆլեքսները, մկանային լարվածությունը, դիմախաղի, մատների նուրբ շարժումները։ Միջին ուղեղի վնասման դեպքում նկատվում են այդ մկանների ոչ կամային կծկումներ կամ դող։ Միջին ուղեղում գտնվող նեյրոնների որոշ խումբ կեղևի վրա թողնում է ակտիվացնող ազդեցություն, որը կարևոր նշանակություն ունի արթուն վիճակը պահպանելու համար։ Միջին ուղեղով են անցնում նաև ողնուղեղը մեծ կիսագնդերի հետ կապող ուղիները։ 

Միջանկյալ ուղեղ

Միջանկյալ ուղեղըտեղադրված է մեծ կիսագնդերի տակ։ Նրա հիմնական բաժիններից են տեսաթումբը ու ենթատեսաթումբը։ Տեսաթումբն իրականացնում է ողնուղեղից, միջին ուղեղից, ուղեղիկից ու հիմային հանգույցներից դեպի մեծ կիսագնդեր ընթացող նյարդային ազդակների մշակում, մասնակցում է օրգանիզմի՝ որպես միասնական համակարգի կարգավորմանը։ Մեծ կիսագնդերի կեղևի հետ ունեցած երկկողմանի կապերի շնորհիվ տեսաթումբը մասնակցում է քնի ու արթունության հերթագայմանը, գիտակցության պահպանմանը, արգելակման զարգացմանը։ Այն նաև ցավազգաց կենտրոն է։

Ենթատեսաթումբը կարևոր դեր ունի օրգանիզմի ներքին միջավայրի կայունության պահպանման, ինքնավար, ներզատական ու մարմնական համակարգերի ամբողջականության համար։ Այստեղ են գտնվում նյութափոխանակությունը, մարմնի կայուն ջերմաստիճանը, քաղցի ու հագեցման, ծարավի, սեռական վարքագծի, վախի ու կատաղության, քնի ու արթունության հերթագայումը կարգավորող կենտրոնները։ Ենթատեսաթումբը նաև վեգետատիվ նյարդային համակարգի գործունեությունը կարգավորող ենթակեղևային բարձրագույն բաժինն է։

98d76701013f0f4ee6bd9b660eaba5fd.JPG

Ուղեղիկ

Ուղեղիկը  համարվում է վարոլյան կամրջի խոշոր ելուստ։ Մարդու ուղեղիկի զանգվածը մոտավորապես 150 գ է։ Ուղեղիկը կազմված է երկու կիսագնդերից ու դրանք միացնող որդից։ Կիսագնդերը խոր ակոսներով բաժանվում են բլթերի ու բազմաթիվ գալարների։ Ուղեղիկի գորշ նյութը առաջացնում է կեղև, որի տակ սպիտակ նյութն է գորշ նյութի կուտակներով՝ կորիզներով։ Ուղեղիկի գորշ ու սպիտակ նյութերի հետաքրքիր պատկերը կոչվում է «կենաց ծառ»։

инфаркт мозжечка.jpg

Ուղեղիկը դասվում է շարժումները կարգավորող համակարգի մեջ։ Ուղեղիկի վնասվածքի դեպքում նկատվում են համաձայնեցված շարժումներ կատարելու ընդունակության կորուստ, տատանողական շարժումներ, մկանների դող, անհամապատասխանություն մկանային կծկումների մեծության և կատարվելիք շարժման միջև։ Ուղեղիկի վնասվելուց հետո նրա գործառույթները մասնակիորեն կատարում է մեծ կիսագնդերի կեղևը:

Մեծ կիսագնդերի սպիտակ նյութում տեղակայված հիմային կորիզները մասնակցում են շարժումների կազմակերպմանն ու կարգավորմանը։ Որոշ կորիզների վնասվելուց առաջանում է սակավաշարժություն, գլխի ու վերջույթների մկանների դող, քայլելիս խանգարվում են փոխհամաձայնեցված շարժումները։

Image_584.jpg

Խմբեր, շերտեր, համայնքներ

Մարդը, հասարակական էակ է։ Հասարակությունն վերացական հասկացություն չէ։ Յուրաքանչյուրս լինելով որէ հասարակության անդամ, միաժամանակ նաև որևէ ընտանիքի, ազքի, համայնքի ներկայացուցիչ ենք, այսինքն մենք մեր ծնված օրից, որևէ խմբի անդամ ենք։ Այդ խմբերը շատ են և տարբեր։

Հասարակությունը կազմված է մեծ ու փոքր խմբերից։ Դրանցից ոմանք առաջանում են ինքնաբերաբար, այսինքն խմբի անամների նախաձեռնությամբ, օրինակ՝ ընտանիքը, ոմանք ստեղծվում են պետական մարմինների նախաձեռնությամբ, օրինակ՝ բանակը։

  • Խմբեր որոնցում մենք կանք մեր կամքից անկախ։
    աղջիկներ, տղաներ։
    գղուղաբնակներ, քաղաքաբնակներ։
    զինակոչիկներ քաղաքացիկան անձինք։
    և այլն․․․
  • Խմբեր որոնք մենք ենք ընտրել։
    երաժիշտներ, նարիչներ, մարզիկներ։
    ուրախներ, տխուրներ։
    ուսանողներ, բանվորներ, հոգևորականներ։
    և այլն․
  • Հասարակական խմբերի տեսակները
    • Բնական, ոչ բնական և գործնական
    • Հարուստների,միջին մարդիկ և աղքատներ

  • Սոցիալական շերտեր

  • Սոցիալական խմբեր են համարվում մարդկանց շերտերը և դասակարգերը: Հասարակությունը, հասարակական հարաբերություններն ուսումնասիրող գիտությունններից 1-ի ներկայացուցիչները ՛ սոցիոլոգները, որը հասարակական խմբերի բազմազանությունը և առաջ հետևանք է թողնում մարդկանց գործնեության տեսակի բազմազանության, տնտեսության և քաղաքականության վրա:

  • Համայնքներ

Համայնքները նույնպես կարող են իրերից տարբերվել։ Համայնքները ավելի մեծ են քան խմբերը։Համայնքում կարող են լինել միջին կամ բարձր խավի վիճակագրական մարդիկ կամ այլոք։

  • Ինչով է պայմանավորված հասարակական խմբերի ձևավորումը

Այս կյանքում ամեն մեկս կատարում ենք մի գործ։ Օրինակ աշխատանքը եթե բոլորը կատարենք մի աշխատանք չենք կարող ամպրել Օրինակ բերեմ; Եթե բոլորս զբաղվենք բժշկությամբ կմնան բազմաթիվ գործեր։ Եվ այդպես տարբեր աշխատանքներով զբաղվող մարդիկ կոչվում են խմբեր։

  • Ինչպե՞ս են համայնքի անդամները լուծում կարևոր խնդիրները
  • Համայնքի անդամներից յուրաքանչյուրն արտահայտում է իր կարծիքն ու իր լուծման առաջարակը, Համայնքի անդամների մեջ ամենակարևորը իրար լսելն ու հարգելն է, որովհետև, եթե դու չլսես քո թիմակցին, դուք չեք կարողանա գալ ընդհանուր հայտարարի։

Ստեղծագործական աշխատանք

1.Սկզբից տասը-տասներկու նախադասություն ավելացրո՛ւոր ամբողջական տեքստ դառնա:

Մի գողտրիկ գյուղում ապրում էր մի շիկահեր տղա։ Նա ապրում էր իր մոր և քույրիկի հետ ։ Նրանք շատ չնչին գումար ունեին այդ գումարը մյայն հերիքում էր տան վառելիքին։ Մայրը տղաին այդքանել չէր սիրում ։ Նա ավելի քան ուշադրություն էր դարձնում իր աղջկան։ Մայրիը շատ հաճախ էր բարկանում տղայի վրա։ Մայրիկը մի անգամ վորոշում է համագործակցել մի հարուստ ընտանիքի հետ այն պայմանով, որ իր տղան կծառայի այդ ընտանիքին իսկ այդ ընտանիքը գումարով կոգնի նրանց։Տղան ընդամենը 9 տարեկան էր և չէր ցանկանում աշխատել ։ Իր տարիքային երեխաների նման լույսից մինչ երեկո խաղալ բակում ։ Բայց այդ ամենը մորն ասաց և մայրը նրա վրա այնպես բարկացավ ասելով< Դու տարբերվում ես մյուս երեխաներից > ։ Տղայի մտքում մյայն այդ խոսքերն էին։ Բայց այդ ամենը հիշելով նա անցավ աշխատանքի։ Նրան այդ ընտանիքը շատ էր ճնշում։ Նրա վրա ավելի քան մայրը շատ էին բարկանում։ Նա մնում էր այդ տանը։ Մոր խոսքերը հիշելով ամեն գիշեր արցունքները աչքերին նայում էր գեղեցիկ երկնքին իր թաղծոտ աչկերին երևում էր լողացող լուսին։ Այդպես ծառայեց մետավորապես մեկ տարի ։ Նա մեկ գիշեր էլ փորձում քնել իր մտքին եկավ տանից փաղչելու միտք։ Նա ամեն օր իր մեջ ուժեր ուզում գտնել որպեսզի փաղչի բայց չէր կարողանում։ Նա մեկ գիշեր պատրասվեց և փաղչեց անհայտ ուղությամբ ։ Նա այնպես արագ էր վազում որ նույնիս չէր նկատում մթությունը։ Նա վազելով հասավ մի փոքրիկ անտառ։ նա այնպես ազատված և հանգիստ էր իրեն զգում։չնայած հիիշելով մոր խոսքերը։ Բայց նա նորից թաղծոտ աղկերով նայում էր շուրջը

Նորից երկնքում լողում էր լուսինը: Կաթնավուն լույսի մեջ ուրվագծվում էին լեռները:  Քամին շոյում էր տղայի դեմքը, և քաղաքը կանչում էր բյուրավոր լույսերով:

2. Դպրոցական կյանքից մի դեպք պատմիր՝

       ա) ամեն ինչ և ամեն մեկին մանրամասն նկարագրի՛ր, քո և ուրիշների վերաբերմունքի մասին գրի՛ր և հետևությո՛ւն արա, գրիր նաև, թե ուրիշներն ի՞նչ հետևություն արեցին,
      բ) շատ համառոտ պատմի՛ր՝ որպես անեկդոտ:

3.Ըստ տրված տեղեկության` մի պատմվածք գրի՛ր:

Մինչև օրս հայտնի երկրաբանական քարտեզներից ամենահինը Թուրինի թանգարանում է պահվում: Մ. թ. ա. տասներկուերորդ դարում, Ռամզես Չորրորդ փարավոնի ժամանակների Եգիպտոսում է դա կազմվել:
Վերջերս ամերիկյան մի համալսարանի երկրաբաններ քարտեզը նրա վրա նշված վայրի հետ են համեմատել:  Պապիրուսի վրա Նեղոսից դեպի արևելք ընկած անապատային շրջաններում, բարձր բլուրների միջև, մեր ժամանակներում արդեն չորացած գետի հուն է գծված: Կարմիր, սև, դարչնագույն և սպիտակ գույներով մետաղի, քարի և այլ օգտակար հանածոների հանքերն են նշված:

հաշվետվություն

Մենք այս ամսվա ընթաքում հետազոտել ենք հին հայերեն ։ Մենք Գրաբարյան պատմությունը դարձրել ենք աշխարհաբար։ Գրաբարյան օր 1, գրաբարյան օր 2, գրաբարյան օր 3, գրաբարյան օր 4, գրաբարյան օր 5, գրաբարյան օր 6։ Ես ունեմ երկու գործնական քերականություն , գործնական քերականություն։ Մենք նաև կարդացել ենք հետաքրքիր պատմվացք < Ջրի կաթիլ> և վերլուծել, վերլուծություն ջրի կաթիլ և պատասխանել հարցերին։ Մենք կարդացել ենք < Կռունկ> վերնագրով մի շատ հետաքրքիր պատմություն և պատասխանել հարցերին։ Ուսումնասիրել և հասկացել ենք թե ինչու են մարդիկ բղավում, ։ Կատարել եմ տեքստային աշխատանք։Արձակուրդային աշնան պատում Աշուն։

Աշուն

Ես առանձնապես շատ եմ սիրում աշունը նրա զանազան գույներով հանդերձ։ Տերևաթափն ավեկի է գեղեցկանցնում մեր բնության գույները։ Ես աշնանային արձակուրդների ժամանակ փորձել եմ ավելի քան շատ զբոսնել ։Ես լավ ժամանակ եմ անցկացրել նայև ընտանիքիս անդամների հետ։ Աշնանային արձակուրդների ժամանակ ես կարդացել եմ < Բալզակ> և < Էմիլը Լյոնեբերգայից> Գրքերը ։ Այդ գրքերը դեռևս չեմ ավարտել բաց հավանել եմ ։

դաս 7

§  11. Մարմնի իմպուլս:  

§ 12. Իմպուլսի պահպանման օրենքը: 

1.Որ մեծությունն է կոչվում մարմնի իմպուլս:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է մարմնի զանգվածի և արագության արտադրյալին, կոչվում է մարմնի շարժման քանակ կամ իմպուլս:

2. Ինչ բանաձևով է որոշվում մարնի իմպուլսը:

p = mv

3.Ինչ միավորով է չափվում իմպուլսը ՄՀ-ում:

Իմպուլսի սահմանումից բխում է, որ նրա չափման միավորը ՄՀ-ում 1  կգ·մ/վ-ն է: Դա 1 մ/վ արագությամբ շարժվող 1 կգ զանգվածով մարմնի իմպուլսն է:

4.Իմպուլսը վեկտորական մեծություն է, թե սկալյար:

Իմպուլսը վեկտորական մեծություն է ։

5.Ինչն են համարում համակարգի իմպուլս:

Մարմինների համակարգի իմպուլս կոչվում է այդ համակարգը կազմող մարմինների իմպուլսների գումարը:

6.Որքան է նույն զանգվածով 2 գնդերի համակարգի իմպուլսը, եթե դրանք շարժվում են իրար ընդառաջ՝ մոդուլով հավասար արագություններով:

7.Մարմինների որ համակարգն է կոչվում փակ:

Մարմինների փակ համակարգ կոչվում է միայն միմյանց հետ փոխազդող մարմիններից կազմված համակարգը:

8. Ձևակերպել իմպուլսի պահպանման օրենքը:

Փակ համակարգ կազմող մարմինների իմպուլսների գումարը մնում է անփոփոխ:

9․Նկարագրել իմպուլսի պահպանման օրենքն հաստատող փորձ:

Հարթ հորիզոնական հարթության վրա v→ արագությամբ զանգվածով գունդը հարվածում է նույն զանգվածով երկրորդ գնդի։ Մինչև բախումը առաջին գնդի իմպուլսը m*v→ է, իսկ երկրորդինը՝ զրո, հետևաբար համակարգի իմպուլսը m*v→ է։ Բախումից հետո առաջին գունդը կանգ է առնում, իսկ երկրորդը կշարժվի նույն արագությամբ։

12. Ինչ կառուցվածք ունի հրթիռը:

Սպուտնիկ 1 - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան